بوطیقای عکاسی /تجزیه و تحلیل، توصیف و نقد عکس /داریوش محمدخانی /۱۳۹۰

کتاب “بوطیقای عکاسی” قصد آن دارد که منتقدان عکس و علاقه مندان به عکاسی را به سمت قضاوت منصفانه رهنمون سازد. ضرورت دانستن نقد عکس به عنوان یک ابزار پیشرفت فرهنگی و پیشرفت کاری عکاس، نیز قابل بررسی است. چه بسا نقدهای خوب موتور فرهنگی یک ملت را چنان به چالش می‌کشد که موجب به وجود آمدن انقلاب های فرهنگی می شود. نقد کردن مراحلی دارد که این کتاب علاوه بر شناخت نسبی گرایشات عکاسی و انواع عکس ها به مراحل نقد (تجزیه و تحلیل، توصیف، تفسیر،نقد و انواع آن) می پردازد.

داریوش محمدخانی در مقدمه کتاب پیرامون انگیزه نگارش و محتوای کتاب توضیحاتی داده است که در بخشی از آن می خوانیم:

“…نقد عکس در ایران به صورت دانشگاهی و یا به طور حرفه ای از سالهای ۶۰ الی ۷۰ شمسی در ایران شروع شد. مجلات عکس و عکسنامه نیازهای اندکی را برطرف می‌کرد اما با گسترش عکاسی در سطح تحصیلات تکمیلی نیاز به نوشتن کتاب هایی در باب عکس و بحث‌های نظری پیدا شد…
رسانه پیشرو از جمع آوری تجربیات و جزواتی است که در این باب در کلاسهای دانشگاهی و موسسات آموزش عالی هنر و عکاسی طی ۱۵ سال جمع آوری شده است، آثاری بررسی شد و ایرادات کنار کنار هم گذاشته شده تا راه‌حل‌هایی برایش یافت شود، ابتدا فصل دوم کتاب یعنی عملیات “تحلیل، توصیف و تفسیر” نوشته شد اما بعد از تست های فراوان دریافتیم که هنرجویان و علاقه مندان عکاسی، گرایشهای عکاسی را نمی‌دانند و یا سطح مخاطبان را نمی‌شناسند بنابراین با مشورت کار گروه آموزشی خانه عکاسان  اول به معرفی گرایشات و سبک‌های سبک ها در عکاسی می‌پردازد.فصل دوم به عملیات نقد می پردازد. بیش از ۱۵۰ مرجع و ۵۰۰مجله خارجی و داخلی یادداشت‌برداری شد. نسخه اول در بهار ۸۸ پایان رسید و به صورت تایپ شده در دست هنرجویان قرار گرفت .

بوطیقا عنوانی بود که اول بار ارسطو برای نقد ادبی استفاده می‌کند. از دیدگاه او یعنی “بررسی ادبیات در مقام آفرینش کلامی دیدگاه ارسطو” بوطیقای عکاسی در واقع بنا به روال آفرینش اثر هنری (عکس) به محض ابداع و خلق به طور بالقوه از دید ارسطویی است. از این رو بوطیقا یک بحث نظری درباره شناخت پدیده های اکتسابی و معرفتی بشر است که در اینجا ازعکاس به مثابه ظرف و ظرفیت بازتولید اشیا می‌تواند در بوته این بوطیقا بررسی شود. از این رو نام کتاب با این عنوان بوطیقای عکاسی به نظر مناسب می رسد…