کتاب هرگز ترکم مکن کتاب هرگز ترکم مکن/نویسنده: کازوئو ایشی گورو کازوئو ایشی گورو

معرفی کتاب صوتی هرگز رهایم مکن

کتاب صوتی هرگز رهایم مکن (بهترین رمان سال ۲۰۰۵) اثر کازوئو ایشی گورو (برنده جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۷) است که در آن کتی اچ پرستاری ۳۱ ساله، داستان زندگی خود را روایت می‌کند.

هرگز رهایم مکن رمانی علمی و تخیلی است اما نمی‌توان این رمان را در طبقه‌بندی‌های رایج قرار داد چرا که کازوئو ایشی گورو (Kazuo Ishiguro) در کنار همذات‌پنداری با کاراکترهای داستان درصدد پاسخگویی به سؤالات بسیاری است که نشان می‌دهد، این رمان یک کتاب سرگرم‌کننده است.

رمان هرگز رهایم مکن (Never Let Me Go) در سال ۲۰۰۵ نامزد جایزه بوکر و در سال ۲۰۰۶ نامزد جایزه آرتور سی کلارک شد. مجله تایم نیز آن را به عنوان بهترین رمان سال ۲۰۰۵ برگزید و آن را در لیست ۱۰۰ رمان برتر انگلیسی زبان، از سال ۱۹۲۳ تا ۲۰۰۵ قرار داد. در سال ۲۰۱۰ این رمان به کارگردانی مارک رومانک، با همین نام «هرگز رهایم مکن» از سوی هالیوود نیز دستمایه اقتباس سینمایی قرار گرفت.

کتی، روت و تومی قهرمانان رمان ایشی‌گورو، دانش‌آموزان مدرسهٔ شبانه‌روزی نامعمولی به نام هیلشم هستند. در هیلشم دانش‌آموزان فقط به یادگیری و آفرینش هنرهایی مثل سفال‌گری، نقاشی و کاردستی می‌پردازند و بر سلامتی بچه‌ها نظارت شدیدی اعمال می‌شود. آن‌ها برای اولین بار چیزی به نام عشق را درون خود حس می‌کنند. این عشق در هر یک از این سه نفر، اندازه و درجه خاصی دارد. تومی اگرچه سعی دارد آن را کنترل کند تا دیگران متوجه آن نشوند اما جریان داستان به مخاطب خلاف آن را ثابت می‌کند. تومی امیدوار است بتواند برای کتی و روت دوست خوبی باشد.

داستان از دوران کودکی و تحصیل کتی در مدرسه هیلشم آغاز می‌شود و کم‌کم با روت و تومی آشنا می‌شویم. شخصیت‌های این رمان رفته‌رفته به حقیقت دوران کودکی به ظاهر شاد و نیز آینده خود پی می‌برند. آن‌ها پس از سال‌ها در می‌یابند که چرا مؤسسه «هیلشم» آنان را از کودکی پناه داده است.

رمان هرگز رهایم مکن آن طور که از عنوانش بر می‌آید جزو قصه‌های عاشقانه آبکی نیست. اصلا عاشقانه نیست گرچه از عشق حرف می‌زند اما عاشقانه حرف نمی‌زند. نویسنده فضای داستان را به گونه‌ای طراحی کرده که مخاطب ابتدا شک می‌کند به این که قهرمانان داستان آوای عشق را می‌شنوند یا آوای هنر را و یا هر دو را؟ لذا نویسنده مخاطب رادر یک بحران قرار می‌دهد که حل آن نیازمند داشتن دید و نگاهی فلسفی به مقوله زندگی است.

کازوئو ایشی گورو در ناکازاکی ژاپن به دنیا آمد و در سال 1960 همراه خانواده به بریتانیا مهاجرت می‌کند. ادبیات انگلیسی و فلسفه از رشته‌هایی است که ایشی گورو در دانشگاه «کنت» به تحصیل در آن‌ها پرداخت. او یکی از شناخته‌شده‌ترین نویسندگان معاصر انگلستان است و در سال ۱۹۸۶ برای کتاب هنرمندی از جهان شناور برندهٔ جایزهٔ وایت‌برد و در سال ۱۹۸۹ برای کتاب بازماندهٔ روز برندهٔ جایزهٔ بوکر شد.

از بین آثار او کتاب‌های وقتی یتیم بودیم و هرگز رهایم مکن نیز به فهرست نهایی جایزهٔ بوکر راه یافتند. در سال ۲۰۰۸، مجله تایمز او را در رده ۳۲ در بین ۵۰ نویسنده برتر انگلیسی از سال ۱۹۴۵ قرار داده‌ است. ایشی‌گورو در سال ۲۰۱۷ برنده جایزه نوبل ادبیات شد. کارهای این نویسنده ژاپنی‌الاصل تاکنون به 30 زبان دنیا ترجمه شده است.

در بخشی از کتاب صوتی هرگز رهایم مکن می‌شنویم:

حالا که با ماشین در اطراف کشور پرسه می‌زنم، چیزهایی می‌بینم که مرا به یاد هیلشم می‌اندازد. گاه از گوشه مزرعه‌ای مه‌آلود می‌گذرم یا حین پایین آمدن از کنار دره‌ای، از دور، بخشی از خانه‌ای بزرگ و گاه حتی درختان سپیدار دامنه تپه را با نظم و آرایشی خاص می‌بینم، و با خود می‌گویم: «شاید خودش باشه! پیداش کردم! این واقعا فیلشمه!» بعد متوجه می‌شوم که محال است، و افکارم گرد جایی دیگر می‌چرخد و به رانندگی ادامه می‌دهم.

در قسمت ابتدایی کتاب صوتی هرگز رهایم مکن می‌شنویم:

اسمم کتی اچ است. سی و یک سال دارم و بیش از یازده سال است که پرستارم. می‌دانم، یک عمر است اما راستش می‌خواهند هشت ماه دیگر هم ادامه بدهم، یعنی تا آخر سال. با این حساب تقریبا می‌شود دوازده سال تمام. حالا می‌دانم که سابقۀ کار طولانی ام ضرورتا به این معنا نیست که از نظر آن‌ها محشر است. پرستاران خیلی خوبی را می‌شناسم که دو سه ساله عذرشان را خواسته‌اند و دست کم یک پرستار را می‌شناسم که به رغم بی‌مصرف بودن چهارده سال آزگار به کارش ادامه داد. پس قصدم لاف زدن نیست اما به هر حال حتم دارم که از کارم راضی بوده‌اند و در کل، خودم هم همین طور.

بهبود بیمارانم همیشه بیش از حد انتظار بوده، دورۀ نقاهتشان به نحوی قابل ملاحظه کوتاه بوده و تقریبا هیچ کدامشان ذیل گروه پریشان دسته‌بندی نشده‌اند، حتی تا قبل از اهدایی چهارم. قبول، حالا شاید دارم لاف می‌زنم اما همین که می‌توانم کارم را درست انجام دهم برایم خیلی مهم است، به خصوص خونسرد نگه داشتن بیمارانم.