دایره گچی قفقازی برشت -فروغ-سمندریان

دایره گچی قفقازی
نوشته: برتولت برشت/ ترجمه: حمید سمندریان
تنظیم اشعار: فروغ فرخزاد
انتشارات گام

چاپ دوم/ 1335
رقعی/ 132 صفحه

مروری بر کتاب

این نمایشنامه نمونه ­ای از گونه تئاتر حماسی برشت و تمثیلی است از یک دختر روستائی که کودکی را می­دزدد اما برای او مادری بهتر از مادر اصلی کودک می­شود.

 شهر در آتش جنگ داخلی می سوزد و یک دختر خدمتکار، از همه چیز خود می گذرد تا از کودکی رها شده محافظت کند. اما زمانی که بالاخره صلح دوباره برقرار می شود، مادر این کودک نیز از راه می رسد تا پسرش را از دختر خدمتکار پس بگیرد. ولی ماجرا به این سادگی ها پیش نمی رود و قرار می شود تا یک قاضی، که شخصیت عجیب و طنزآمیزی دارد، مشخص کند که پسرک در کنار چه کسی خواهد ماند.

اما در دنیای پر از فساد و حیله ی این داستان، چه کسی برنده خواهد شد؟ کتاب دایره گچی قفقازی که توسط استاد بزرگ داستان سرایی به رشته ی تحریر درآمده و کاراکترهایی بسیار ملموس و جذاب را در خود جای داده، به شکلی گسترده به عنوان یکی از برترین نمایشنامه های قرن گذشته شناخته می شود.

من برشت..... برای برقراری عدل در جهان بسیار اندیشه کردم. راه های چندی را آزمودم که در پس آن بی راهه نمودار شد. دیده ام که رادمردان جاودانه تاریخ برای نجات بشر کوشیده اند.
با یک دایره ساده گچی من دوستدار بشر بودم و از حامیان هنر،اما اندیشه هایم حتی با تمهید هنر نیز دز تثبیت عدالت بشری کارساز نشد و ظلم همچنان باقی ماند و زمانه عدل را دوباره به ظلم درآمیخت و سرنگون کرد.... من امروز در زیر خاک طنین صدای خود را در انعکاس بمب ناپالم و فریاد مظلومان و شیمیایی شدگان می شنوم.

نمایشنامه در سال 1944 نوشته شده، زمانی که برشت Brecht در ایالات متحده زندگی می­کرد. اریک بنتلی Eric Bentley‌ نمایشنامه را از آلمانی به انگلیسی ترجمه کرد و اولین اجرای جهانی آن یک کار دانشجوئی در کالج کارلتون Carleton College مینسوتا در سال 1948 بود. اولین اجرای حرف ه­ای دایره گچی قفقازی در تئاتر هدگرو Hedgrew Theatre فیلادلفیا و به کارگردانی بنتلی Bentley و نخستین اجرای آلمانی آن در تئاتر شیفباوردام Theatre am Schiffbauerdamm برلین، انجام شد.
امروزه دایره گچی قفقازی یکی از مهمترین نمایشنامه­ های برشت و نیز از مهمترین نمایشنامه­ های آلمانی است که به طور مرتب اجرا می­شود.