کتاب جنگ های پارسیان: ایران و روم نویسنده: پروکوپیوس

جنگ های ایران و روم

نویسنده: پرو کوپیوس
مترجم: محمد سعیدی
ناشر: بنگاه ترجمه و نشر کتاب
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 231
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1347 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو ؛ واجد فرمان 

مروری بر کتاب

کشور باستانی ایران، در طول تاریخ دیرین خود، بارها درگیر جنگ‌های متعدد با دیگر قدرت‌های همسایه گردیده است، اما مهم‌ترین این جنگ‌ها را می‌توان نبردهای ایران و روم برشمرد. جنگ‌های ایران و روم، طی دو دوره معین از تاریخ جریان داشته و بنابر ادعای نگارندة کتاب حاضر، اسلحه، تشکیلات، ترکیبات ارتش‌ها، روحیه سلحشوران طرفین و شیوة جنگی آنان در این دو دوره تا اندازه‌ای با هم متفاوت بوده و وسعت جبهه‌های جنگ و عرصه کارزارشان با یکدیگر فرق داشته است.

کتاب جنگهای ایران و روم بخشی از کتاب«تاریخ جنگها» اثر پرو کوپیوس مورخ رومی است و یکی از مهمترین مآخذ تاریخ ایران بشمار می رود.پرو کوپیوس که در جوانی سمت مشاور قضائی و منشی مخصوص«بلیزاریوس» فرمانده سپاه ژوستینین امپراطور روم داشت در همه جنگهائی که سردار مزبور در آفریقا با«واندالها» و در ایتالیا با«گوتها» و در مشرق با ایرانیان کرده است هم اه او بود و حوادثی را که در این کتاب شرح می دهد همه را به چشم دیده است.خود او می‌گوید، اهلیت من در نوشتن تاریخ این دوره بیش از هر کس دیگر بوده است.

پروکوپیوس تاریخ «جنگ‌ها» را در هشت کتاب نوشته و عمدتا شرح جنگ‌هایی است که خود شاهد عینی آن‌ها بوده و سه بخش از این تاریخ اختصاص به سه جنگ «ژوستی نی ان» با ایران دارد. بخش‌های دیگر مربوط به جنگ‌های روم با «گوت‌ها» و جنگ‌های شمال آفریقاست. پروکوپیوس در همه جنگ‌هایی که ژنرال «بلی ساریوس» در آن‌ها شرکت داشت، همراه او بود..

با این که این مورخ کوشیده است تا ضعف رومیان را ظاهر نسازد، در چندین مورد از انضباط و ایستادگی سربازان ایران ستایش کرده و نوشته است؛ سرباز ایرانی بدون تصمیم فرمانده خود، محال است دست به عقب نشینی و فرار بزند. وی درباره تاکتیک واحدهای ارتش ایران نوشته است که ایرانیان تلاش می‌کنند که میدان جنگ را گسترده کنند. آنان پیادگان را در دسته‌های کوچک در سنگرها مستقر می‌کنند و سواران نیز در دسته‌های کوچک و متعدد می‌کوشند که سرباز طرف دیگر را به کمینگاه پیادگان بکشانند و در دست آنان رها سازند. رومیان از این تاکیتیک بیزارند و اصولا از میدان جنگ که گستردگی زیاد داشته باشد، واهمه دارند و....

پروکوپیوس تاریخ جنگ‌ها را به سبک توسیدیدس نوشته است تا هرودوت این مورخ قسمت‌هایی از یادداشت‌های روزانه و خاطرات شخصی که آن‌ها را بدون رعایت ملاحظات تهیه کرده، در کتاب دیگرش تحت عنوان «تاریخ محرمانه» نقل کرده است. نوشته‌های این مورخ به زبان یونانی است.

مولف در این کتاب درباره چند پادشاه ساسانی سخن به میان آورده و بزرگواری و کرامت اخلاقی و قدرت و نیرومندی بعضی از این پادشاهان را به نحو بسیار گویائی باز می‌گوید و ایرانیان را غیر مستقیم می‌ستاید.در کتاب شجاعت و شهامت و مردانگی فوق العاده ایرانیان دوره ساسانی به طور بارزی به چشم می‌خورد و ترس رومی‌ها از ایرانیان در سرتاسر کتاب مشهود است.