بهاگاواد - گیتا

نویسنده: ودانتا سوامی پرابهوپادا - ا. چ. بهاکتی
مترجم: فرهاد سیاهپوش - بزرگمهر گل بیدی - الهه فرمانی
ناشر: دانش جاویدان
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 888
اندازه کتاب: وزیری سلفون روکشدار - سال انتشار: 1386 - دوره چاپ: 4

مروری بر کتاب 

مصور - همراه با متن اصلی سانسکریت،تلفظ واژه های سانسکریت به لاتین،معادلهای فارسی لغت به لغت

هَگَوَد گیتا یا بهاگاواد گیتا مهمترین و اسرارآمیزترین بخش حماسه هندی موسوم به ماهابهاراتا است که از دو کلمهٔ بهَگَوان به معنی خداوند و گیتا به معنی سرود و نغمه تشکیل شده و شامل ۱۸ فصل و دربرگیرنده حدود ۷۰۰ بیت می‌باشد. این کتاب گفت‌وگوی کریشنا (هبوط خدا در زمین) و سربازی به نام آرجونا را لحظاتی پیش از نبرد تاریخی و عظیم کوروشـِترا بر سر حکومت بر هند نقل می‌کند. آرجونا به عنوان بزرگترین کمانگیر زمان خود هنگامی که خویشاوندان خود را در ردیف سربازان ارتش مقابل نظاره می‌کند، از تصور کشتن آنها دچار انزجار و تردید شده، در حالت غم و افسردگی فرو می‌رود و از کریشنا میخواهد او را راهنمایی کند.  

در این هنگام کریشنا همدم وی می‌شود و پس از نفی یکی یکی دلایل غصه آرجونا، وی را در باب مسائلی بنیادی همچون شناخت خداوند، آفرینش جهان، روح، عمل و عکس العمل، راه‌های رسیدن به خدا، گونه‌های مختلف یوگا ور نهایت تسلیم و فعالیت برای رضایت خداوند آموزش می‌دهد. سرانجام با آشکار کردن شکل ایزدی خود به آرجونا نشان می‌دهد که چطور تمام سربازان ارتش مقابل حتی پیش از آغاز جنگ توسط خود کریشنای کشته شده‌اند و آرجونا و دیگران فقط میتوانند ابزاری در دست خداوند باشند تا از غم و اندوه رهایی یابند. هنگامی که توهم آرجونا با این آموزه‌ها زدوده می‌شود، لرد کریشنا به وی دستور کشتن تمام ارتشیان مقابل از جمله پدر جد عزیزش بیشما و معلم محبوبش دوروناچاریا را می‌دهد.

كتاب ”بهاگاواد - گيتا” يكي از پرخواننده‌ترين گيتاهاي موجود در جهان است كه برخي براي يافتن پاسخ براي بنيادي ترين پرسش‌هاي انسان درباره حيات، به اين كتاب مراجعه كرده‌اند.  بهاگاواد - گيتا دانش عالم كائنات، سرشت فطري انسان و رابطه او را با خداوند را شرح مي‌دهد و متني است كه گفته مي‌شود فلسفه‌ي بدون زمان آن انديشه مندان بزرگي چون بليك، وايتمن، انيشتن، گاندي، كانت، امرسون، مالرو، لامارتين، شوپنهاور و رومن رولان را شگفت زده كرده است. اين كتاب بيان كننده جوهر مذهب، بدون در نظر گرفتن شرايط زماني و مكاني است؛ زيرا شرح عشق و جذبه‌اي است كه انسان را به سوي الوهيت مي‌كشاند؛ خدايي كه مقصود نهايي اين جذب است و با بندگان خود روابط بسيار نزديكي دارد.

اين اثر گفت و گويي فلسفي ميان كريشنا (شخصيت اعلاي خداوند) و آرجونا (دوست و پيرو او) است كه در ميدان نبرد كوروكشترا، كريشنا علم ادراك روحاني را به آرجونا مي آموزد. 700 آيه اين متن، طبيعت و سرشت واقعي انسان، جايگاه او در هستي و ارتباطش را با خداوند بيان مي‌كند. بهاگاواد - گيتا بخشي از دفتر شش رزمنامه ماهابهاراتا به نام بهيكم پرب يا بهيشماپاروا را تشكيل مي‌دهد كه به دليل ارزشي كه دارد بارها به شكل اثري مستقل، ترجمه و چاپ شده است. اين منظومه براي اولين بار در سال 1785 به انگليسي و سپس به ديگر زبان‌هاي اروپايي ترجمه شد؛ اما نخستين ترجمه كامل فارسي كه از گيتا به دست آمده است تاريخ ندارد، برخي آن را به داراشكوه و برخي به شيخ ابوالفضل دكني نسبت داده‌اند.

البته اولين برخورد فرهنگ ايراني با اين اثر بسيار پيشتر از شيخ ابوالفضل دكني (957 هـ.ق- 1011 هـ.ق) و همچنين داراشكوه (1024 هـ.ق - 1069 هـ.ق) يعني حدود هزار سال پيش بوده است. ابوريحان بيروني (362 هـ.ق - 440 هـ.ق) كه در لشگركشي‌هاي سلطان محمود غزنوي به هندوستان همراه و ملازم وي بوده با دانشمندان و حكيمان آن سرزمين آشنا شده و با آموختن زبان سانسكريت به ماهابهاراتا و بهاگاواد - گيتا دست يافته است. دانشی که ما را به شخصیت اعلای خداوند(کریشنا) نزدیک می کند.پیغام وداها: که متون کهن فلسفی و روحانی هندوستان هستند؛ این است که منظور از این حیات انسانی؛ بیدار کردن آگاهی ذاتی انسان در مورد خداوند به وسیله تربیت روحانی می باشد...

شوکلای ۷ بهره‌ی ۱۸ از شریماد بهاگاواد گیتا

واژگان

niyatasya فرموده شده; tu ولی; sannyāsaḥ ترک و کناره گیری; karmaṇaḥ وظایف; na هرگز; upapadyate شایسته است; mohāt نادانی و توهم; tasya آنها; parityāgaḥ چشم پوشی; tāmasaḥ در گونه‌ی جهل یا تاماسیک; parikīrtitaḥاعلان شده.

برگردان

به راستی کناره‌گیری از وظایفی که باید انجام شود، درست نیست. ترک این گونه کنش‌ها از نادانی است و نشان چیرگی تاماس است.

بازنمایی

کاری که مادی‌گرا است باید ترک شود، ولی کنش‌هایی که انسان را به سطح روحانی برتری می‌دهد، مانند پخت برای خرسندی خداوند بزرگ و پیشکش خوراک به پیشگاه او و سپس خوردن آن خوراک سفارش شده است. گفته می‌شود شخصی که در مرحله‌ی گسستگی از زندگی مادی است، نباید چیزی برای خود بپزد. در واقع از آشپزی برای خودش بازداشته شده است، نه پخت برای خرسندی خداوند بزرگ. به همین ترتیب سانیاسی نیز می‌تواند مراسم ازدواج را به منظور یاری به شاگردش برای پیشرفت در کریشنا آگاهی اجرا نماید. اگر کسی این گونه کنش‌ها را ترک کند باید دانست که در گونه‌ی تاریکی کنش می‌ورزد.

arjuna uvāca

sthita-prajñasya kā bhāṣā

samādhi-sthasya keśava

sthita-dhīḥ kiḿ prabhāṣeta

kim āsīta vrajeta kim

واژگان

arjunaḥ uvāca آرجونا گفت:; sthita-prajñasya در پیوند با کسی که در خدا آگاهی ایستا و استوار است; kā چه چیست; bhāṣā زبان.کلام; samādhi-sthasya در پیوند با کسی که در فره استوار شده; keśava ای کریشنا; sthita-dhīḥ کسی که در آگاهی خداوند است; kim چه، چیست; prabhāṣeta سخن می‌گوید; kim چگونه; āsīta اقامت می‌گزیند; vrajeta راه می رود; kim چگونه

برگردان

آرجونا گفت: ای کریشنا، چگونه می‌توان کسی را که آگاهیش بدین سان در برین ژرف فرو رفته است (ستیتا پراگناسیا )، بازشناخت؟ چگونه سخن می‌گوید و از چه واژه‌هایی استفاده می‌کند؟ چگونه نشست و برخاست می کند؟