نصیحه‌الملوک (صیحه‌الملوک) ✍️ نویسنده: ابوحامد محمد غزالی طوسی

معرفی و مرور کتاب

کتاب نصیحه‌الملوک از آثار ادبی‌ـ‌اخلاقی برجسته در حوزه‌ی پند و اندرز پادشاهان، حاکمان، وزیران، فرمانداران و رجال سیاسی است. این اثر که یکی از مهم‌ترین کتب فارسی منسوب به امام محمد غزالی است، جایگاه مهمی در تاریخ اندیشه سیاسی و اخلاق عملی ایران و اسلام دارد.

این نسخه توسط استاد فقید جلال‌الدین همایی تصحیح و منتشر شده و شامل هر دو بخش معروف کتاب است؛ هرچند که بخش دوم، به‌گفته بسیاری از محققان (نصرالله پورجوادی، زرین‌کوب، پاتریشا کرون) از خود غزالی نیست.

🧩 ساختار کتاب

کتاب به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود:

1. بخش اول (اصل نصیحه‌الملوک): شامل اندرزهای اخلاقی، حکمرانی عادلانه، وظایف کارگزاران، عدالت‌محوری، وفای به عهد و پرهیز از ظلم

2. بخش دوم: مجموعه‌ای از حکایات تاریخی، اشعار فارسی و نکاتی در ستایش پادشاهان ایران‌زمین (که به احتمال زیاد، الحاقی و از غزالی نیست)

📌 نکات پژوهشی مهم:

• این کتاب پس از کیمیای سعادت، مهم‌ترین اثر فارسی غزالی است.

• دارای جایگاهی ممتاز در متون اندرزنامه‌نویسی اسلامی و ایرانی

• ترجمه‌ی عربی آن با عنوان التبر المسبوک فی نصیحه‌الملوک نیز موجود است

• بخش اول در نسخه‌های خطی عربی و فارسی قدیم نیز تنها بخش اصیل محسوب می‌شود

✅ مناسب برای:

• پژوهشگران تاریخ اندیشه و فلسفه اسلامی

• علاقه‌مندان به متون اخلاقی‌ـ‌سیاسی کلاسیک

• مجموعه‌داران کتاب‌های کمیاب

• دانشجویان رشته‌های علوم سیاسی، الهیات، فلسفه و ادبیات فارسی