برند : دست دوم
دستهبندی : شعر و ادبیات
کتاب دست دوم کتاب نگرشی بر اوج و سقوط رستم در شاهنامه
مروری بر کتاب
جهانجوي اگر كشته آيد بنام به از زنده دشمن برو شادكام
به رزم اندرون كشته بهتر بود كه بر ما يكي بنده مهتر بود
مرا مرگ بهتر از اين زندگي كه سالار باشم كنم بندگي . . .
يكي داستان زد بر اين بر پلنگ چو با شير جنگي در آمد بجنگ
بنام ار بريزي مرا گفت خون به از زندگاني به ننگ اندرون
رستم نام‌آورترین پهلوان شاهنامه است. کسی که همه او را با «هفت خوان» می‌شناسند. او فرزند زال (پسر سام) و رودابه (دختر مهراب) است. تولد او که با کمک گرفتن زال از سیمرغ انجام شد، تفاوت او را نسبت به سایر پهلوانان شاهنامه آشکارتر می‌کند. رستم در طول حضورش در شاهنامه، تاثیرگذارترین شخصیت داستان‌ها و خط محوری اتفاق‌ها و روایت‌هاست و گره‌ی بسیاری از مشکلات به دست او باز می‌شود.
علاوه بر گذشتن از هفت خوان دشوار، نجات کیکاووس از بند دیو سپید، مبارزه با افراسیاب و اسفندیار، خون‌خواهی سیاوش، نجات بیژن و کشتن پسرش سهراب از مهم‌ترین اتفاق‌های زندگی رستم هستند. او سرانجام به نیرنگ برادرش شغاد به چاه افتاد و همراه اسب خود «رخش» کشته شد.
در تمام حكايات شاهنامه ، فردوسي ميخواهد عظمت ايران و شهامت پهلوانان را نشان پهلوانان را نشان دهد و از اين رو در ضمن وصف دليران همه جا شهامت ايشان را وصف ميكند و وطن پرستي را مي ستايد و هر گاه شكستي براي ايران رخ دهد متأثر شده غمگين مي گردد و قصه را درهم مي پيچد و بزودي ميگذرد و شكست دشمنان را با تمام خفت شرح ميدهد و با وجود اين پهلوانان ايراني را هيچوقت به ظلم و ستم وصف نمي كند بلكه اصرار دارد تا ممكن است حركات آنها را بر اصول و قوانين عادلانه تطبيق نمايد و ايشان را مثل زهاد نمايش دهد چنانكه رستم را كه در شاهنامه مظهر شجاعت ايراني است فردوسي بر وفق و مدارا و مردانگي و حسن عهد وصف ميكند و او را به عدالت از همه مختار ميشمارد . . .و بالاخره ميتوان گفت كه تمام شاعري و داستان سرايي خود را در حكايت رستم بدانجهت كه او را نماينده شجاعت ايران ميداند بكار برده و از اين روي در حكايات ديگر سخن خويش را چنان مايه نداده است كه در داستانهاي رستم .
اگر حالات و صفات رستم قهرمان شاهنامه بدانگونه كه آمده از جاي ديگري اقتباس نشده باشد به يقين بايد گفت رستم مخلوق هنر فردوسي كه خواسته است نمونه يك انسان كامل را با آن حالات مافوق ارائه دهد . در تمام داستانسرائيها و شاهكارهايي كه معمولا” انسان در مركز قضاوت و داوري قرار مي گيرد و نويسنده و يا شاعر سعي ميكند آرزوهاي انجام نيافته خود و مدمي را كه بين آنها زندگي ميكند در وجود قهرمان داستان خود تجسم بخشد تا ازين راه درس اخلاق و مردمي و فضيلت دهد .
براي فردوسي رستم تنها يك دلاور نيست بلكه انساني است والا و برتر از انسانهاي ديگر . اين قهرمان شجاعت فوق بشري را با اخلاق و سجاياي عالي بهم در آميخته تمام اعمال و حركاتش همتاي يك انسان كامل و ايده آل است اما با تمام اين تفضيل وجود رستم در داستانهاي شاهنامه فرع بر ميهن و زاد و بوم شاعر است و فردوسي رستم و ساير دلاوران ايراني را از آنجهت مي ستايد كه همگي وقف پاسداري ميهن خويشند مرگ با شرافت و آزادگي را بزندگي در اسارت و بندگي ترجيح ميدهند.