

کتاب دست دوم جاویدان اقبال زنده رود اثر دکتر جاوید اقبال
کتاب «جاویدان اقبال زنده رود» (که اغلب با عنوان «اقبال: زندگی، زمانه، شعر» یا عناوین مشابه شناخته میشود) اثر دکتر جاوید اقبال، فرزند ارشد علامه محمد اقبال لاهوری، بیش از یک زندگینامه؛ یک مواجههی نوستالژیک و روشنگرانه با میراث فکری یک فیلسوف است. این اثر از منظر کسی نوشته شده که نه تنها شاهد زندگی اقبال بوده، بلکه میراثدار فکری و ژنتیکی اوست؛ این فاصله/نزدیکی منحصر به فرد، عمق و اعتبار خاصی به تحلیلها میبخشد.
تمرکز اصلی کتاب بر تفسیر شخصی و خانوادگی از تحولات فکری اقبال، بهویژه در سالهای پایانی زندگیاش و پس از اتمام «جاویدنامه»، استوار است. جاوید اقبال تلاش میکند تا اقبال را نه صرفاً به عنوان «شاعر ملت» یا «فیلسوف سیاسی»، بلکه به عنوان یک پدر و یک انسان که با دغدغههای درونی و تردیدهای وجودی دست و پنجه نرم میکرده، معرفی کند. این امر به ویژه در روشن ساختن چرایی و چگونگی گرایش اقبال به سوی مفاهیم عرفانی و اسلامی متأخر (پس از بازگشت از اروپا) اهمیت دارد.
نویسنده با ارائهی جزئیاتی از زندگی روزمره، نامهنگاریها، و جلسات خصوصی، پرده از پیچیدگیهای دوران سیاسی و فکری آن عصر برمیدارد و به خواننده این امکان را میدهد که نحوهی شکلگیری ایدههای کلیدی اقبال مانند «خویشتن» (Selfhood)، «فلسفهی خودی»، و نقش اسلام در مدرنیته را مستقیماً از منبع نزدیک درک کند.
در نهایت، این اثر یک سند تاریخی-ادبی است که تلاش میکند تا تصویر قالبی اقبال را شکسته و او را به مثابه یک «مسافر معنوی» معرفی کند که همواره در جستجوی حقیقتی بوده که فراتر از هر دوگانگی شرقی و غربی قرار دارد.

