تاریخ هنرهای ملی و هنرمندان ایرانی دو جلد در یک مجلد

تاريخ هنرهای ملی ايران و هنرمندان ايرانی از کهن‌ترين زمان تاريخی تا پايان دوره قاجاريه از مانی تا کمال‌الملک اثر عبدالرفیع حقیقت که در دو جلد به بیان تاریخ ملی ایران از کهن زمان تا پایان قاجار، می‌پردازد.

نویسنده می‌نویسد: در طی 25 سال پژوهش مداوم پیرامون تاریخ نهضت‌های فکری ایرانیان که یکی از فصول آن مربوط به هنرهای ملی ایران بود، هنرهای گونه‌گون ایرانیان در سیر ادوار تاریخ را مورد بررسی و تحقیق قرار دادم. در سال‌های اخیر به علت نیاز مبرم جامعه ایرانی به بیان جزئیات هنرهای ملی و در اجرای درخواست‌های متعدد و مکرر مشتاقان پرجوش‌وخروش فرهنگ و هنر اصیل ایرانی، با استفاده از مطالب تحقیق شده قبلی نسبت به تکمیل پژوهش‌های خود در این زمینه اقدام نمودم که شامل شرح جزئیات هنرهای: موسیقی، تصویرگری، نقاشی، خطاطی، خوشنویسی، معماری، طراحی، حجاری، خاتم‌کاری، قلمکاری، میناکاری، قلمدان سازی، مینیاتور، مرقع‌سازی، کتاب‌سازی، بافندگی، پارچه و قالی و غیره و شقوق مختلف آن‌ها و همچنین شرح احوال هنرمندان رشته‌های مذکور است.

به‌غیراز آثار و فنون منهدم شده و به غارت رفته، یا گمشده ایران در سیر ادوار پرنشیب‌وفراز تاریخ ایران که قسمت اعظم و شاید هفتاد و پنج درصد آن را تشکیل می‌دهد به شهادت آثار درخشان ادبی و هنری موجود در دنیا، ایرانیان شاعرانه‌ترین مردم عالم‌اند و فرهنگ آنان در عین پاکی و روشنی پررمز و رازترین آثار ذوقی معنوی و هنری را به تمدن بشری ارمغان کرده است.^[۱]

در کتاب از نظریه‌های قاطع محققان طراز اول کشورهای دنیا درباره هنرهای ملی ایران، نقل شده است.^[۲] به اعتقاد نویسنده: عدم وجود امضای شخصی در بسیاری از آثار هنری ایرانیان، حاکی از این روحیه در آنان است که خود را یک روح واحد می‌دانند..^[۳]

فهرست محتوا در ابتدای هر جلد و فهرست راهنما شامل اعلام تاریخی، جغرافیایی، کشورها، خاندان‌ها، هنرها، اشخاص، جای‌ها، مدرسه‌ها، مسجدها و دیگر بناهای تاریخی در پایان جلد دوم درج شده است.